Yalın Üretim, üretim sürecinde israfı azaltmak için bir metodolojidir. İlk olarak Toyota tarafından 1930’da tanıtılmakla birlikte ‘Yalın’ terimi ise literatüre 1988’de girmiştir. O zamandan beri de üretim işletmelerinde yaygın bir uygulama haline gelmiştir.
Son yıllarda artan sayıda üretici yalın metodolojiyi benimsemektedir. Ama yalın derken neyi kastediyoruz ve neden yalın metodolojisi önemlidir sorularına sizlerle birlikte detaylı bir göz atmak istiyoruz.
Yalın Üretim nedir?
Yalın üretim, üretim sürecinde sürekli olarak fire azaltma arayışıdır. Fire, müşteriye sunulan ürüne değer katmadan kaynakları kullanan her şeydir.
Toyota Üretim Sisteminde tanımlanan orijinal yedi fire şunlardır:
- Gereksiz Lojistik
- Yüksek Stok
- İnsanların, ekipmanların veya makinelerin gereksiz yaptığı her bir hareket
- Bekleme – Atıl çalışan veya ekipman
- Gereğinden fazla ürün üretimi
- Gereğinden fazla işlem –müşterinin ihtiyaç duyduğundan daha fazla kaynak tüketimi
- Hatalar – Düzeltmek için kaynak gerektiren kusurlar
Yalın metodolojiyi takip ederek, uygulayıcılar bu yedi atığı üretim döngüsünde azaltmayı veya tamamen çıkarmayı hedefler. Yalın Metodolojinin temeli, sürekli iyileştirmedir. Ayrı bir uygulama olarak fire-hurda azaltma işini ele almak yerine; yalın metodoloji, sürekli ve daha ince optimizasyonlar sağlayan yol gösterici bir metodoloji olarak benimsenmiştir.
Yalın Üretimin Beş İlkesi
Yalın üretim, üretim döngüsünün her yönünü ele almak için tasarlanmış beş temel ilke üzerine inşa edilmiştir:
- Değer: Müşterinin ödemeyi kabul edeceği bir fiyat tanımlayarak, bu fiyat üzerinden kar elde edecek şekilde üretimi optimize etmek.
- Değer Akışı: Verimsizlikleri ortadan kaldırmak için ürünün yaşam döngüsünü tam olarak anlamak.
- Sürekli Akış: Operasyonlarda süreklilik sağlamak; operasyondaki her bir kesinti kaçınılmaz olarak israfa yol açar.
- Çekme: Tam zamanında üretime (Just-in-time) benzer şekilde, sipariş edilene kadar hiçbir ürün üretilmez.
- Mükemmellik: Mükemmel süreçlere erişmek için sürekli iyileştirme yapmak.
Bu ilkelerin amaçlarına ulaşmak için Heijunka, Kanban, Jidoka, Andon ve Poka-yoke gibi bir dizi teknik geliştirilmiştir.
Yalın üretimin faydaları
İsrafı azaltma başlı başına bir fayda olarak görülebilir, ancak yalın üretim arayışı, şirketlere bir dizi yan fayda da sağlar:
- Artan ürün kalitesi: Geliştirilmiş verimlilik, çalışanların yenilik ve kalite kontrolüne daha fazla zaman harcamasına olanak tanır. Bu sayede çalışanlar israfları belirleyip iyileştirerek, üretim kalitesinin artmasını sağlar.
- İyileştirilmiş teslim süreleri: Kesintilerin israf olarak ele alınması ile, tam zamanında operasyon süreçleri geliştirerek üretimi hızlandırır.
- Sürdürülebilirlik: Daha çevik, daha az atık oluşturan, daha düşük çevresel etkiye sahip, sürekli uyum sağlayabilen bir şirket olmayı sağlar.
- Artan kâr: Yalın üretimi benimsemek, daha azıyla daha fazlasını yapmak anlamına gelir ve bu daha geniş kar marjları anlamına gelir.
İsrafı önleme ile sağlanan maliyet tasarruflarının yanı sıra, bu yan faydalar da yalın metodolojiyi şirketler için uygulanması gereken önemli bir metodoloji haline getirmiştir. Teknolojinin getirdiği özelliklerin de yalın metodolojilerinin benimsenmesi ve uygulanması safhasındaki etkilerini artırdığı da dikkat çekmektedir.
Yalın Üretimde Teknolojinin Rolü
Yalın üretim her zaman veri odaklı olmuştur. Ancak yakın zamana kadar, bu verileri toplamak bile yoğun kaynak gerektiriyordu – bunları analiz etmek ve aksiyon almak için gereken zaman, beceri ve personelden bahsetmeye bile gerek yok. Endüstri 4.0’ın ortaya çıkmasıyla – özellikle Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT), big data ve yapay zeka uygulamaları ile – veri toplamak ve büyük veri kümelerinin yapay zeka destekli analizi ekonomik açıdan çok daha uygun bir hale geldi ve benzersiz iç görüleri ortaya koymaya başladı.
Sonuçlar, yalın metodolojilerin uygulanmasında da köklü bir değişiklik sağladı. Geleneksel yalın optimizasyonlar %1-2 iyileştirme sağlarken, bu oran dijital yalın üretim ile kademe atladı.
Yalın üretim neden önemlidir?
Endüstri 4.0 teknolojisinin getirileri ile yalın üretimin yayılması hızlandırdı. Endüstriyel IoT (IIoT) Sistemleri, gerçek zamanlı makine verisinin izlenmesi, yapay zeka & makine öğrenmesi gibi araçlar ile sürekli optimizasyon ve iyileştirmeleri gerçekleştirmek her zamankinden daha kolay ve daha etkili.
Bu faydalara ek olarak, yalın metodolojiyi benimsemek, rekabet avantajını koruma veya rekabet etme düzeyini artırma açısından, COVID-19’un da derinden etkilediği bu ekonomik ortama her zamankinden çok daha büyük bir önem arz etmekte. Yalın üretimin, yalnızca atıkları azaltmaktan ziyade, işletmelerin ürün yaşam döngülerini daraltmaya ve ürünlerinde artan özelleştirme talebine alışmalarına da olanak tanıması sayesinde, yalın üretim ilkelerini benimseyen üreticiler sadece sürekli iyileştirme için değil, aynı zamanda sürekli uyum sağlama konusunda da gerekli çeviklikle donanıyor.
Sizlerin de yalın üretim çalışmalarınızı desteklemek için Dijital Dönüşüm araçlarına ihtiyacınız var ise, bizlere ulaşmanız yeterli.
